Wersja z: / Version of:
2020-02-22

Grzegorz Jagodziński

Interparonimy — Interparonyms

rosyjski – polski
Russian – Polish

Interparonimy lub ekwiwalenty pozorne (potocznie także słowa zwodnicze, słowa zdradliwe) to wyrazy dwóch różnych języków, podobne do siebie w piśmie lub mowie, ale mające całkiem inne znaczenie. Mogą być przyczyną omyłek w tłumaczeniu czy zrozumieniu tekstu w języku obcym. Żartobliwie określa się je nazwą fałszywi przyjaciele (ang. false friends). Warto pamiętać, że to określenie nie jest poważne, nie należy do terminologii naukowej i nie powinno być stosowane w profesjonalnych opracowaniach.

W poniższej tabeli zebrano różne pary rosyjskich i polskich wyrazów, które skłonni jesteśmy utożsamić mimo ich różnego znaczenia. Choć polski i rosyjski są blisko spokrewnione, istnieje długa lista takich wyrazów. Umieszczono w niej także interparonimy częściowe, które niekiedy sobie odpowiadają znaczeniowo, a innym razem muszą być tłumaczone w inny sposób.

 

Interparonyms or surface equivalents are words of two different languages which are similar in writing or pronunciation but have different meanings. They can be a reason for errors in translation or understanding of a text in a foreign language. They are termed humorously false friends. It is worth to know however, that this term is not serious, does not belong to scientific terminology, and it should not be used in professional publications.

In the chart below you can find pairs of Russian and Polish words which can be identified with each other despite their different meanings. Even both languages are closely related, there exists a long list of such words. The chart also contains partial paronyms, that is words which sometimes are translate counterparts, and sometimes must be translated in other ways.


Wyraz rosyjski
Russian word
Tłumaczenie na polski
Polish translation
Tłumaczenie na angielski
English translation
  Wyraz polski
Polish word
Tłumaczenie na rosyjski
Russian translation
Tłumaczenie na angielski
English translation
а́нгельский anielski angel (adj.)   angielski англи́йский English
влечение pociąg, popęd attraction, inclination   wleczenie волоче́ние dragging
глаз oko eye   głaz скала́, валу́н (large) stone
догада́ться domyślić się to guess, to tumble to   dogadać się договори́ться to reach an agreement, to get along
до́лгий długi long   długi (w przestrzeni) дли́нный long (in space)
(w czasie) до́лгий long (in time)
ест je is eating   jest есть, нахо́дится is
жить (существова́ть) żyć to live, to exist   żyć жить to live
(прожива́ть) mieszkać to dwell
(пребыва́ть) przebywać to stay, to reside
заво́д zakład (pracy), fabryka, wytwórnia, hodowla plant, works   zawód профе́ссия profession
mechanizm sprężynowy spring mechanism
запо́мнить zapamiętać to remember   zapomnieć забы́ть to forget
зи́мний zimowy winter (adj.)   zimny холо́дный cold
знать znać to know sth.   znać знать to know
wiedzieć to know of sth.
кру́глые су́тки przez całą dobę all day long   krągłe sutki кру́глые со́ски round nipples
ла́ска pieszczota, kares caress   łaska (względy, przychylność) ми́лость, благоскло́нность grace, favour
(uprzejmość, grzeczność) любе́зность, одолже́ние courtesy, favour
(ułaskawienie) поми́лование oblivion
łasica, łaska weasel (łasica) ла́ска weasel
ла́сковый pieszczotliwy, łagodny, czuły affectionate   łaskawy (przyjazny, życzliwy) благоскло́нный, доброжела́тельный, ми́лостливый benevolent, gracious, kind
(obłaskawiony, oswojony) ручно́й, приручённый tame
ле́кция wykład lecture   lekcja уро́к lesson
любе́зный miły, uprzejmy, łaskawy kind   lubieżny (pożądliwy) похотли́вый lustful
(zmysłowy) сладостра́стный voluptuous
люби́ть (супру́га, жениха́, неве́сту) kochać to love   lubić люби́ть to like
(дру́га, вещь) lubić to like
(находить удовольствие) gustować to find pleasure
ми́лость łaska grace, mercy   miłość любо́вь love
на́глый bezczelny, zuchwały, bezecny cheeky, insolent, impertinent   nagły (nieoczekiwany) внеза́пный, неожи́данный sudden, unexpected
(pilny) сро́чный, спе́шный, неотло́жный instant, urgent
но ale but   no ну well
охо́та polowanie hunting   ochota гото́вность desire, willingness
охо́тник myśliwy hunter   ochotnik доброво́лец volunteer
отдыха́ть odpoczywać, wypoczywać, spoczywać to relax, to rest   oddychać дыша́ть to breathe
по́езд pociąg train   pojazd сре́дство предвиже́ния vehicle
поздравля́ть winszować, gratulować to congratulate   pozdrawiać приве́тствовать to greet
просто́й prosty plain, simple   prosty (niezłożony) просто́й plain, simple
(nie krzywy) прямо́й straight, direct
ра́но wcześnie early   rano у́тро morning
ре́зкий ostry, nagły cutting, sharp, abrupt   rześki бо́дрый peppy, cheery, brisk, breezy
ро́дина ojczyzna homeland   rodzina семья́ family
ро́жа róża erysipelas   róża (choroba) ро́жа erysipelas
(kwiat) ро́за rose
рожь żyto rye   róż (kolor) ро́зовый цвет pink colour
(pomadka) румя́на blush, rouge
ручно́й (для рук) ręczny manual, hand   ręczny ручно́й manual
(приручённый) oswojony, obłaskawiony tame
све́жий (не ста́рый) świeży fresh   świeży све́жий fresh
(прохла́дный) chłodny cool
(бо́дрый) rześki brisk, breezy
стра́стный namiętny passionate   straszny стра́шный, ужа́сный terrible
су́тки doba day and night   sutki со́ски nipples
у́жинать jeść kolację to eat supper   urzynać отреза́ть to cut off
уро́к lekcja lesson   urok (osobisty) обая́ние charm, glamour
(czary) сглаз spell, enchantment
у́тро rano morning   jutro за́втра tomorrow
фами́лия nazwisko name, surname   familia (rodzina) семья́ family
холо́дный zimny cold   chłodny (napój) прохла́дный cool, chill
(dzień) све́жий
(wobec kogoś) холо́дный

Źródła – Sources

Obok własnych spostrzeżeń wykorzystano następujące źródła / Beside own observation, the following sources have been used: