Czę¶ć poprzednia – Powrót do pierwszej strony
Kliknij wyraz, by usłyszeć jego wymowę
Uwagi | Przykłady | Wymowa |
---|---|---|
BezdĽwięczna przed dĽwięczn± przechodzi w dĽwięczn±. | pro¶ba | /proĽba/ |
Proces ten nie zachodzi przed półsamogłoskami, sonantami, „rz”, „w”. | misja | /misja/ |
masło | /maswo/ | |
intro | /intro/ | |
butla | /butla/ | |
ketmia | /ketmja/ | |
setny | /setny/ | |
przetnie | /pąetńe/ | |
bitwa | /bitfa/ | |
DĽwięczne spiranty, afrykaty i zwarte przechodz± w bezdĽwięczne na końcu wyrazu i przed bezdĽwięczn± – zob. dalej. | ||
Sonanty i /w/ mog± być wymawiane bezdĽwięcznie na końcu wyrazu po bezdĽwięcznej, na pocz±tku wyrazu przed bezdĽwięczn± lub między dwiema spółgłoskami bezdĽwięcznymi. Inne półsamogłoski nigdy nie występuj± w tych pozycjach. | piekł | /p′ekw̭/ |
łkać | /w̭kać/ | |
płcie | /pw̭će/ | |
wiatr | /v′atr̭/ | |
rtęć | /r̭teńć/ | |
krtań | /kr̭tań/ | |
my¶l | /my¶ḽ/ | |
l¶nić | /ḽ¶ńić/ | |
plwocina | /pḽfoćina/ | |
rytm | /rytm̭/ | |
mkn±ć | /m̭knońć/ | |
kosmki | /kosm̭ḱi/ | |
hafn | /xafṋ/ | |
piosnka | /p′osṋka/ | |
pie¶ń | /p′e¶ṋ́/ | |
W polskim nie występuje przydech. Oznacza to, że bezdĽwięczne zwarte i afrykaty nie maj± przydechu (w przeciwieństwie do angielskiego). Także litera „h” oznacza spirant /x/, a nie przydech. | ||
Sekwencja „rz” oznacza /ľ/ (lub /ą/ gdy podlega asymilacji). Jednak w kilku wyrazach wymawia się /rz/ lub /rĽ/. | marzn±ć | /marznońć/ |
mierzić | /m′erĽić/ | |
Sekwencje „dz”, „dĽ”, „dż” oznaczaj± afrykaty, jednak w pewnych wyrazach reprezentuj± 2 dĽwięki. Zob. afrykaty. | ||
Gdy przedrostek kończy się na „s”, „z” lub „d”, upodabnia się ono do następuj±cej spółgłoski zębowej, dzi±słowej lub zazębowej. Zob. szczelinowe i afrykaty. | ||
Grupy /t, d/ plus /s, z, ą, ľ, ¶, Ľ/ nigdy nie utożsamiaj± się z /c, ʒ, č, ǯ, ć, ʒ́/. Zwarte /t, d/ przechodz± w afrykaty w tych pozycjach (w bardzo wolnej mowie mog± one pozostać zwartymi). Zob. afrykaty. | ||
Gdy przedrostek kończy się na spółgłoskę, a rdzeń zaczyna się od samogłoski, nie ma między nimi ¶cisłej ł±czno¶ci. Oznacza to np. brak palatalizacji (zmiękczenia). Zob. samogłoski i półsamogłoski: /i, j/. | ||
Przykłady na palatalizację – zob. samogłoski i półsamogłoski: /i, ′, j/. |
Strona główna – Gramatyka polska
2009-02-04